İlgili mevzuatına göre, öğretmenlere okul giriş ve çıkış kapılarında nöbet görevi verilmesi yasal ve hukuki değildir.
ÖĞRETMENLERE OKUL GİRİŞ VE ÇIKIŞ KAPILARINDA NÖBET GÖREVİ VERİLEMEZ
İlgili mevzuatına göre, öğretmenlere okul giriş ve çıkış kapılarında nöbet görevi verilmesi yasal ve hukuki değildir.
Şöyle ki;
1739 sayılı Milli Eğitim Temel Kanunu'nun "Öğretmenlik" başlıklı 43/1 maddesindeki "Öğretmenlik, Devletin eğitim, öğretim ve bununla ilgili yönetim görevlerini üzerine alan özel bir ihtisas mesleğidir." hükümlerine göre; öğretmenlik Devletin eğitim, öğretim ve bununla ilgili yönetim görevlerini üzerine alan özel bir ihtisas mesleğidir. Bu mesleğin görevi okul giriş ve çıkış kapılarında güvenliği sağlamak değildir. Huzurlu ve güvenli bir ortamda eğitim, öğretim faaliyetinde bulunmaktır.
Güvenlik Tedbir ve Müeyyideleri ile alakalı Millî Eğitim Bakanlığı Savunma Sekreterliğinin 25.12.2006 tarih ve 1080 sayılı "Güvenlik Tedbir ve Müeyyideler Dokümanı Genel Esaslar Talimatı" konulu yazılarında geniş bir şekilde açıklama bulunmaktadır.
Milli Eğitim Bakanlığı Savunma Sekreterliğinin 19.07.2005 tarih ve 703 sayılı, "Bina giriş ve çıkışlarında güvenlik önlem ve tedbirleri ile personel emniyeti" konulu 2005-62 nolu genelgesinin "Kontrol Hizmetleri" başlıklı (c) bölümü 1. fıkrasında; " 1-Hizmet binalarına ziyaret veya iş takibi için gelenlerin giriş ve çıkışları mutlaka güvenlik ve müracaat memuru yolu il sağlanacak. Müracaat memurları dışarıdan gelenlerin üzerlerini ve eşyalarını arayabilecek." hükümleri bulunmaktadır. Bu hükümlere göre okul giriş ve çıkış kapılarında güvenlik ve müracaat memuru bulunması gerekmektedir.
Ayrıca 2005/62 nolu genelgenin "Nöbet hizmetleri" başlıklı (g) bölümü 1. fıkrasında; "Bakanlık merkez ve taşra teşkilatı ile bağlı kuruluşta ilgi (b)talimat esaslarına göre yürütülecektir." hükümleri bulunmaktadır. Bu hükümlerde atıfta bulunulan talimat, 12.04.2000 tarih ve 479 Milli Eğitim Bakanlığı Nöbet Hizmetleri Özel Talimatıdır.
12.04.2000 tarih ve 479 Milli Eğitim Bakanlığı Nöbet Hizmetleri Özel Talimatının "Kapsam" başlıklı 2. maddesinde; "a) Bu talimat: Milli Eğitim Müdürlüğü, okul ve kurumların hizmet binalarında görev yapacak olan nöbetçi memurları, daire emniyet nöbetçi memurları, güvenlik görevlileri, öğretmen ve öğrenci nöbetleri ile gece bekçilerinin görev ve sorumluluklarını kapsar." hükümleri bulunmaktadır.
Bu hükümlere göre güvenlik ve nöbetle ilgili sorumlu personel; nöbetçi memurları, daire emniyet nöbetçi memurları, güvenlik görevlileri, öğretmen, öğrenci ve gece bekçileridir.
Nöbet Hizmetleri Özel Talimatının "Nöbet Hizmetleri Ve Nöbet Yerlerine Ait Genel Esaslar" başlıklı Dördüncü Bölümü 10. Ve 17. maddesinde; "10- Giriş kapılarında müracaat memuru olarak görevlendirilen hizmetlilerden dağıtıcı görevi ile görevlendirilmiş bulunanlar, bu nöbet hizmetine dâhil edilmezler.
17- Nöbetçi memurlarının görevlilerini en iyi şekilde yapabilmeleri için gerekli oda, araç ve gereç sağlanır." hükümleri bulunmaktadır.
Bu hükümlere göre okul giriş ve çıkış kapılarında hizmetliler müracaat memuru olarak görevlendirilebilmekte bu memurların görevlerini en iyi yapabilmeleri, için oda araç ve gereç sağlanacağı belirtilmektedir.
Nöbet Hizmetleri Özel Talimatının "Hizmete Özel Müracaat (Danışma) Memurluğu Özel Talimatı Görevleri" başlıklı bölümü 1. maddesinde; "1- Giriş ve çıkışı kontrol altında bulundurmak." hükümleri bulunmaktadır.
Bu hükümlere göre okul giriş ve çıkış kapılarında memur bulundurulmak zorunluluğu vardır.
Nöbet Hizmetleri Özel Talimatının "Nöbetçi Öğretmenin Görevleri" başlıklı bölümü 4. maddesinde; "4- Bahçe, koridor ve sınıflardaki öğrencileri gözetlemek.(okulda birkaç nöbetçi öğretmen bulunduğu takdirde, aralarındaki iş bölümü okul yönetimi tarafından yapılır.)" hükümleri bulunmaktadır.
Bu hükümlere göre nöbetçi öğretmen görev alanı okul giriş ve çıkış kapıları değil Bahçe, koridor ve sınıflardır.
Buna göre; Okullarda eğitim ve öğretim gören öğrencilerimizi oluşabilecek zararlardan korumak ve güvenliğini sağlamak için özel koruma ve güvenlik görevlilerine ihtiyaç duyulmaktadır.
Millî Eğitim Bakanlığı Savunma Sekreterliği 25.12.2006 tarih ve 1080 sayılı "Güvenlik Tedbir ve Müeyyideler Dokümanı Genel Esaslar Talimatı" konulu yazılarının "Güvenlik Görevlileri" başlıklı 17. maddesinde; "Bakanlık merkez ve taşra teşkilatı ile bağlı ve ilgili kuruluşların iç ve dış güvenliği, bu maksatla görevlendirilecek yeteri kadar güvenlik görevlisi (memur, bekçi, özel güvenlik görevlisi) tarafından sağlanır." hükümleri,
Milli Eğitim Bakanlığı Okul Aile Birliği Yönetmeliğinin "Birliğin görev ve yetkileri" başlıklı 6. maddesi 1. fıkrası (d) bendindeki; "d) Okulun ihtiyaçlarını karşılamak için mal ve hizmet satın almak, bu hizmetlere ilişkin sosyal güvenlik primi, vergi ve benzeri ödemelerin yapılmasını sağlamak." hükümleri,
Milli Eğitim Bakanlığı Okul Öncesi Eğitim ve İlköğretim Kurumları Yönetmeliğinin "Diğer personel" başlıklı 50. maddesi 3.fıkrasındaki; "(3) Kadrolu personel dışında, ücretleri genel bütçe veya bütçe dışı kaynaklarca karşılanarak hizmet satın alma yoluyla çalıştırılacak personelin görevlerine ilişkin esas ve usuller sözleşmeyle belirlenir." hükümleri,
Milli Eğitim Bakanlığı Özel Öğretim Kurumları Genel Müdürlüğünün 2014/20 nolu genelgesinin; "6.2. Okulların güvenliğinin güçlendirilmesinde, özel güvenlik marifeti ve güvenlik kamaralarının kullanılmasına yönelik imkanların sağlanması," hükümleri ile okullarda özel güvenlik görevlisi çalıştırılabilecektir.
Bu konuda Hatta Milli Eğitim Bakanlığı İnsan Kaynakları Genel Müdürlüğü 04.02.2015 tarih ve 1222428 sayılı görüş yazısı da bulunmaktadır.
Okullarımız giriş kapılarında zaman zaman adli olaylar meydana gelmekte öğrencilerimiz ve öğretmenlerimiz darp edilmektedir. Bu nedenle okullarımızın giriş kapılarında yaşanacak olası adli olayların önüne geçilmesi, caydırıcılık sağlanması, yabancı şahsıların okula alınmaması için okul aile birliğinin kararı doğrultusunda hizmet alım yoluyla okul girişi kapılarında görevlendirilmek üzere özel koruma ve güvenlik görevlileri alınmalıdır.
Bilindiği üzere 19. Milli Eğitim Şurası Genel Kurulunda ele alınan konulardan biriside Okul Güvenliğiydi ve kurulda "Okulda fiziksel güvenliği sağlamak amacıyla, bütün okullarda güvenlik görevlisi ve sağlık personeli hizmet alımı yoluyla görevlendirilmelidir." kararı da alınmıştır.
OKULLARDA GÜVENLİKTEN OKUL MÜDÜRLERİ SORUMLUDUR
Millî Eğitim Bakanlığı Savunma Sekreterliğinin 25.12.2006 tarih ve 1080 sayılı "Güvenlik Tedbir ve Müeyyideler Dokümanı Genel Esaslar Talimatı" konulu yazılarının "sorumluluk" başlıklı 5. maddesinde; "Güvenlik önlemlerinin ilgili mevzuat hükümleri çerçevesinde alınmasından ve uygulanmasından;
b. Taşra Teşkilatı;
(1) İllerde;
– İl Millî Eğitim Müdürleri,
– Müdür Yardımcıları,
– Şube Müdürleri / Sivil Savunma Uzmanları / Amirleri,
– Okul ve Kurum Müdürleri,
(2) İlçelerde;
– İlçe Milli Eğitim Müdürleri,
– Şube Müdürleri,
– Okul ve Kurum Müdürleri," hükümleri bulunmaktadır. Bu hükümlere göre güvenlik önlemlerinden Okul ve Kurum Müdürleri sorumludur.
Milli Eğitim Bakanlığı İnsan Kaynakları Genel Müdürlüğü 22.10.2015 tarih ve 10790983 sayılı yazısı ile Avrupa İnsan Hakları Mahkemesi'ne (AİHM) yapılan bir başvuru sonucunda, Elazığ Yatılı İlköğretim Bölge okulu öğrencisi iken 27 Eylül 2002 tarihinde bıçaklanarak öldürülmesi nedeniyle Sedat KAYAK'ın yakınlarına maddi ve manevi tazminat ödenmesine karar verildiği, kararın icrası sürecinin Avrupa Konseyi AİHM Kararlarının İcra Dairesi (AKİD) tarafından takip edildiği, bu nedenle, AKİD'e sunulacak eylem planında/raporunda yararlanılmak üzere, karara konu olayla ilgili benzer olayların yaşanmaması adına ne gibi önlemler alındığına ilişkin bilgi talep edilmiş aynı talep Milli Eğitim Bakanlığı Temel Eğitim Genel Müdürlüğünün 09.02.2016 tarih ve 01468155 sayılı yazıları ile yenilenmiştir.
Avrupa İnsan Hakları Mahkemesi 2. Dairesinin 10/07/2012 tarihli KAYAK Kararında; Devletin, yasamın korunması ile ilgili koruyucu tedbir alma sorumluluğunun bulunduğu aşikârdır. Mevcut davada, söz konusu olanın bir okul olduğu ve okulların suçu önleme konusunda doğal olarak emniyet birimleri ile aynı imkânlara sahip olamayacaklarını gözden kaçırmamak gerektiğini ve ayrıca AİHM'nin güvenlik güçlerinin görevlerine ilişkin içtihadı ışığında ortaya konan ilkeleri hatırlatmanın yararlı olduğu,
Okul müdürünün okul girişine güvenlik kulübesi yapılmasına dair talebinin karşılanmadığını göz önünde tutmakla birlikte, bu tedbirin öncelikle öğrencilerin okul dışından yabancı şahısların saldırgan tutumlarından korunmalarına yönelik olduğu,
Yetkili makamların okul idaresinin pencerelere demir parmaklık takılması ve emniyet birimlerinden destek isteği de dâhil güvenlikle ilgili taleplerini dikkate almamaları vurgulanmıştır.
Avrupa İnsan Hakları Mahkemesi'ne (AİHM) yapılan bir başvuru sonucunda, Elazığ Yatılı İlköğretim Bölge okulu öğrencisi iken 27 Eylül 2002 tarihinde bıçaklanarak öldürülmesi nedeniyle Sedat KAYAK'ın yakınlarına maddi ve manevi tazminat ödenmesine karar vermiştir.
MEB Avrupa İnsan Hakları Mahkemesi 2. Dairesinin 10/07/2012 tarihli KAYAK Kararı üzerine yeni olaylarda yeni tazminat davalarının gündeme gelmemesi için il milli eğitim müdürlüklerine istatistiki bilgileri derleyecek yuakrıdaki yazıları göndermektedir.
Fakat istatistiki bilgiler derlenerek güvenlik sağlanmaz sorumlu okul müdürleridir. Emniyet güçlerinin bile güvenliği sağlamakta zorlandığı durumlarda okul giriş ve çıkış kapılarına nöbetçi öğretmen verilerek güvenlik sağlanmaz. Bu sorun özel güvenlik temin edilerek ivedilikle çözümlenmelidir.
İstatistiki bilgi ile güvenlik sağlanamaz, okula cebinde bıçakla şahıslar nasıl girebiliyor? okul kapılarına özel güvenlikçi hizmet alım yolu ile alınmalıdır. Manyetik detektörleri ve kimlik kartı ile giriş sistemleri ile okulara güvenli giriş sağlanmalıdır. Öğretmenleri sorumlu tutarak bir yere varamazsınız. Okul müdürlerine sesleniyoruz okul giriş kapılarında gerekli güvenlik önlemlerini almazsanız, olası olaylarda yüksek tazminatlar yakanızdadır.
Bütün bu açıklamalar uyarınca;
1- Okullarda eğitim ve öğretim gören öğrencilerimizi ve öğretmenlerimizi oluşabilecek zararlardan korumak ve güvenliğini sağlamak için koruma ve güvenlik görevlilerinin çalıştırılması,
2- Koruma ve güvenlik görevlileri giderleri için, bakanlıktan ödenek talep ederek hizmet alımı yoluyla koruma ve güvenlik görevlileri alınmalı veya okul aile birliğinin kararı doğrultusunda okul-aile birliği bütçelerinden karşılanmak üzere koruma ve güvenlik görevlileri hizmet alımı yoluyla alınması;
3- Okullara koruma ve güvenlik görevlisi alınabilmesi için, İl Koordinasyon Kurulunca karar alınması;
4- Koruma ve güvenlik görevlilerinin, güvenlik eğitimi ve hizmeti veren firmalardan hizmet alımı yoluyla görevlendirilmesi;
5- Koruma ve güvenlik görevlilerine pedagojik eğitimin verilmesi,
6- Okul girişlerine manyetik detektörler ve kimlik kartı ile giriş sistemlerinin kurulması gerekmektedir.
ANAYASAMIZDA ANGARYA YASAKTIR
Yukarıdaki mevzuat hükümlerine göre; öğretmenlere okul giriş ve çıkış kapılarında nöbet görevi verilmesi yasal ve hukuki değildir. Ayrıca bu durum Anayasa'mızın 18. maddesinde yer alan "Hiç kimse zorla çalıştırılamaz. Angarya yasaktır." hükümlerine de aykırılık teşkil edecektir.
ULUSLARARASI SÖZLEŞMELERDE ANGARYA YASAKTIR
İLO diğer adıyla Uluslararası Çalışma Örgütü Türkiye'nin imza koyduğu İLO sözleşmeleri veya diğer uluslararası sözleşmeler 1982 Anayasası'nın "Milletlerarası Antlaşmaları Uygun Bulma" başlıklı 90. maddesinde yer almaktadır.
Bilindiği üzere Anayasa'da önemli değişiklikler yapılarak kamu görevlilerine sendika hakkı açıkça tanınmış, daha sonra yapılan bir değişiklik ile de Anayasa'nın 90. maddesinin son fıkrasına, 22.05.2004 tarih ve 5170 sayılı Resmi Gazete'de yayımlanarak yürürlüğe giren 5170 sayılı yasanın 7. maddesi ile eklenen son cümle uyarınca; "Usulüne göre yürürlüğe konulmuş milletlerarası andlaşmalar kanun hükmündedir. Bunlar hakkında Anayasaya aykırılık iddiası ile Anayasa Mahkemesine başvurulamaz. Usulüne göre yürürlüğe konulmuş temel hak ve özgürlüklere ilişkin milletlerarası andlaşmalarla kanunların aynı konuda farklı hükümler içermesi nedeniyle çıkabilecek uyuşmazlıklarda milletlerarası andlaşma hükümleri esas alınır." hükümleri ile Uluslararası Sözleşmeler iç hukukumuzun bir parçası haline getirilmiştir.
Anayasa'nın 90. maddesi uyarınca iç hukukumuzun bir parçası haline gelen ve bir uyuşmazlık olması halinde yasalardan önce uygulanacak olan temel hak ve özgürlüklere ilişkin uluslararası sözleşmelerin örgütlenme özgürlüğü ve sendikal haklara ilişkin hükümler içerdiği bilinmektedir.
Buna göre; 13.01.2004 tarih ve 25345sayılı Resmi Gazetede yayımlanan İş Sağlığı ve Güvenliği Ve Çalışma Ortamına İlişkin 155 Sayılı Sözleşmesinin 3. maddesi (b) bendindeki; "Bu sözleşmenin amacı bakımından; "b "İşçiler" terimi, kamu çalışanları dâhil olmak üzere istihdam edilen bütün kişileri kapsar." hükümlerince sözleşme metni memurları da kapsamaktadır.
23.06.1998 tarih ve 23381 sayılı Resmi Gazetede yayımlanan Cebri veya Mecburi Çalıştırmaya İlişkin Sözleşmenin 11. maddesi (b) bendindeki; "Sadece 18'den yukarı ve 45'den aşağı yaşlarda bulunan sağlam yetişkin erkekler cebri veya mecburi çalıştırmaya tabi olabilirler. Bu sözleşmenin 10 uncu maddesinde öngörülen iş türleri hariç, aşağıdaki tedbirler ve şartlar dikkate alınmalıdır.
b-Öğretmenler öğrenciler ve genel olarak idari personelin muaf tutulması;" hükümleri ile memurların cebri ve mecburi çalışmadan muaf tutulacağı kayıt altına alınmıştır.
KANUN, TÜZÜK VE YÖNETMELİK HÜKÜMLERİNE AYKIRI EMİR, YERİNE GETİRİLMEZ
Diğer taraftan 23.07.1965 tarihli ve 12056 sayılı Resmi Gazetede yayımlanan 657 Sayılı Devlet Memurları Kanununun "Devlet memurlarının görev ve sorumlulukları" başlıklı 11. maddesinde "?Devlet memuru amirinden aldığı emri, Anayasa, kanun, tüzük ve yönetmelik hükümlerine aykırı görürse, yerine getirmez ve bu aykırılığı o emri verene bildirir. Amir emrinde ısrar eder ve bu emrini yazı ile yenilerse, memur bu emri yapmağa mecburdur. Ancak emrin yerine getirilmesinden doğacak sorumluluk emri verene aittir. Konusu suç teşkil eden emir, hiçbir suretle yerine getirilmez; yerine getiren kimse sorumluluktan kurtulamaz?" hükmü mevcut olup bu hüküm uyarınca öğretmenlere okul giriş ve çıkış kapılarında nöbet görevi verilmesi yukarıdaki mevzuat hükümlerine aykırı olup mevzuata aykırı olarak verilen bu görevin yerine getirilme imkânı da bulunmamaktadır.
GİRİŞ KAPISINDA VERİLEN NÖBET GÖREVİ YERİNİN DEĞİŞTİRİLMESİ İÇİN DİLEKÇE ÖRNEĞİ
